Obturacyjny bezdech senny wywiera poważny negatywny wpływ na wszystkie układy, w tym groźny wpływ na układ krążenia.
Osoby cierpiące na bezdech senny wykazują wzmożoną aktywność układu współczulnego oraz wysokie ryzyko rozwoju nadciśnienia tętniczego, choroby niedokrwiennej i wystąpienia zaburzeń rytmu, w tym uporczywie nawracających napadów migotania przedsionków, komorowych zaburzeń rytmu i nagłego zgonu sercowego.
Czynniki ryzyka wystąpienia OBS
- Otyłość/nadwaga,
- Palenie tytoniu
- Płeć męska
- Obwód szyi > 43 cm u mężczyzn i > 40 cm u kobiet
- Zmiany anatomiczne górnych dróg oddechowych
- Deformacje budowy twarzoczaszki rozwojowe (zwykle uwarunkowane genetycznie, np. niedorozwój żuchwy) i pourazowe
- Nadużywanie alkoholu oraz spożywanie alkoholu przed snem (alkohol zmniejsza napięcie mięśni gardła)
- Wiek ? mężczyźni, zwykle > 35.?40. rż. kobiety, zwykle > 50. rż. (po menopauzie)
- Leki uspokajające i nasenne ? fałszywe poczucie poprawy
- Niedoczynność tarczycy
- Akromegalia
W grupie chorych z OBS, w okresach chrapania i bezdechu stwierdza się gwałtowne zmiany częstości rytmu zatokowego z okresami zwolnienia rytmu, naprzemiennie z okresami gwałtownie narastającego przyspieszenia w następstwie narastania aktywności układu adrenergicznego.
Może to imitować zespół chorego węzła zatokowego tzw. zespół brady?tachykardia.
Dowiedziono że u osób z ciężką postacią OBS ryzyko wystąpienia migotania przedsionków było aż 4-krotnie większe w porównaniu z osobami z prawidłowym snem. Obturacyjny bezdech senny jest czynnikiem usposabiającym do wyzwalania migotania poprzez gwałtowne zmiany cyklu serca.
W następstwie fragmentacji snu i braku snu głębokiego ciśnienie tętnicze nie obniża się jak u zdrowych ? w konsekwencji ponad 50% pacjentów z OBS ma nadciśnienie tętnicze. Powtarzające się okresy bezdechu prowadzą do hipoksemii, hiperkapnii oraz gwałtownych zmian ciśnienia wewnątrz klatki piersiowej.
Występowanie OBS jest niezależnym czynnikiem ryzyka nagłego zgonu, a choroby powszechne w tej grupie chorych, takie jak nadciśnienie tętnicze, otyłość, cukrzyca, choroba niedokrwienna pogarszają rokowanie. Ocenia się, że aż 40% osób w tej grupie ma objawy zespołu bezdechu sennego.
Zespół bezdechu sennego może mieć różną etiologię i stopień nasilenia. Nawet jego łagodna postać, i nie wywołująca wyraźnych objawów dziennych, może usposabiać do nadciśnienia. Zespół stanowi niezwykłe wyzwanie dla lekarzy ? rodzinnego, jak i kardiologa, laryngologa, pulmonologa, czasem psychiatry.
Na problemy związane z OBS powinni być także wyczuleni psycholodzy i psychiatrzy. Niejednokrotnie to jego objawy są przyczyną złych relacji rodzinnych (spowodowane głośnym chrapaniem, zaburzeniami libido, rozdrażnieniem) oraz społecznych (obniżenie nastroju, kłótliwość, większe ryzyko wypadków komunikacyjnych) i skłaniają chorą osobę do szukania pomocy u psychologa.
dr Sierpiński Radosław
