Obturacyjny bezdech senny jako predyktor nawracającego migotania przedsionków u pacjentów po zabiegu ablacji RF
Rola obturacyjnego bezdechu sennego (OBPS) jako czynnika ryzyka rozwoju migotania przedsionków (AF) jest dobrze udokumentowana. Patrząc poprzez pryzmat rosnącej chorobowości AF oraz obturacyjnego bezdechu sennego, zwłaszcza u pacjentów powyżej 65 roku życia, korelacja między oboma tymi stanami wydaje się tym bardziej interesująca. Wyniki niewielu przeprowadzonych badań nad nawrotami AF po ablacji u pacjentów z OBPS stoją ze sobą w sprzeczności, a problem ten ma niebagatelne znaczenie.
Postuluje się, że u podłoża patofizjologicznego wystąpienia AF u chorych prezentujących bezdech senny leżą złożone mechanizmy takie jak nadciśnienie tętnicze, remodeling elektryczny serca czy stymulacja przywspółczulna. W związku ze wzrostem ciśnienia wewnątrzklatkowego u pacjentów z OBPS dochodzi do przebudowy serca, co prowadzi do przerostu lewego przedsionka i w efekcie do rozwoju migotania przedsionków. Zwraca też uwagę duża częstość występowania OBPS u pacjentów z niewydolnością serca i odwrotnie. Zarówno przerost lewej komory, jak i przedsionka są oczywistymi czynnikami rozwoju AF. Stymulacja przywspółczulna też nie pozostaje bez znaczenia. W badaniach nad zwierzętami udało się dowieść, że nawracająca hipoksja może indukować AF. U ludzi natomiast wykazano, że przejściowe niedokrwienie mózgu indukuje wzmożoną impulsację nerwu błędnego, co może doprowadzać do rozwoju migotania. Pewne znaczenie może mieć też aktywacja kaskady zapalenia. W wypadku OBPS dochodzi do uszkodzeń śródbłonka, uruchomienia czynników zapalnych oraz stresu oksydacyjnego. Przy długotrwałym procesie tego typu dochodzić może do trwałej przebudowy elektrycznej serca i wystąpienia podłoża dla AF. Wszystkie te zdarzenia, w efekcie prowadzą do wypadkowej jaką jest migotanie przedsionków.
W grudniowym numerze periodyku American Journal of Cardiology ukazała się metaanaliza próbująca wyciągnąć spójne wnioski z dotychczas przeprowadzonych badań dotyczących nawrotów AF po izolacji ujść żył płucnych u pacjentów prezentujących OBPS. Autorzy przeszukali największe światowe bazy danych oraz doniesienia konferencyjne, co w efekcie doprowadziło do określenia 6 badań skupiających 3,995 pacjentów spełniających zadane kryteria wyszukiwania. Dobór kryteriów badawczych oraz wyszukiwanie odbywało się zgodnie z wytycznymi MOOSE.
Wyniki badań pokazują, że obturacyjny bezdech senny jest czynnikiem znacząco zwiększającym ryzyko nawrotu migotania przedsionków po wykonanej ablacji (RR 1.25,95% CI 1.08 to 1.45, p = 0.003). Zgodnie z przyjętymi normami bezdech senny diagnozowany jest albo poprzez badanie polisomnograficzne albo za pomocą Kwestionariusza Berlińskiego (BQ). Metaanaliza wykazała, że o ile bezdech senny zdiagnozowany przy pomocy polisomnografii istotnie wpływa na wzrost ryzyka nawrotów AF (RR 1.40, 95% CI 1.16 to 1.68, p= 0.0004), to bezdech zdiagnozowany przy pomocy BQ nie (RR 1.07, 95% CI 0.91 to 1.27, p = 0.39). Wyniki te mogą się różnić z powodu przeszacowania ilości pacjentów z OBPS przy użyciu BQ, w przeciwieństwie do polisomnografii dającej pewne i klarowne wyniki.
Autorzy badania, poprzez analizę badań obserwacyjnych dowiedli związek o charakterze hipotezy wymagającej potwierdzenia badawczego. Pokazując, że OBPS może implikować nawroty AF po wykonaniu ablacji ujść żył płucnych zwrócono szczególną uwagę, na kwalifikację pacjentów z bezdechem sennym do wykonania ablacji. W ten sposób, być może, wyjaśnia się część nawrotów AF po prawidłowo wykonanym zabiegu ablacji.
Chee Yuan Ng, Tong Liu et all. American Journal of Cardiology 2011;108:47?51
